ZKE.440.71.2019

Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735), art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781) w związku z art. 12 pkt 2, art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.) oraz art. 57 ust. 1 lit. a) i lit. f) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018, str. 2 oraz Dz. Urz. UE L 74 z 4.03.2021, str. 35), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana J. G. oraz Pana T. M., reprezentowanych przez r. pr. M. F., na odmowę udostępnienia im przez Pana W. M. oraz Panią M. M., wspólników spółki cywilnej H. s.c., danych osobowych użytkowników, będących autorami wpisów zamieszczonych na stronach internetowych należących do domeny internetowej „[...]”, w zakresie ich numerów IP, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych

1. 1. umarza postępowanie w zakresie wniosku złożonego przez Pana J. G.;

1. 2. umarza postępowanie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie: Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych) wpłynęła skarga Pana J. G. oraz Pana T. M. (zwanych dalej: Skarżącymi), reprezentowanych przez r. pr. M. F., na odmowę udostępnienia im przez Pana W. M. oraz Panią M. M., wspólników spółki cywilnej H. s.c. (zwanych dalej: Wspólnikami), danych osobowych użytkowników, będących autorami wpisów zamieszczonych na stronach internetowych należących do domeny internetowej „[…]”, w zakresie ich numerów IP.

Jak podnieśli Skarżący, sporne komentarze – wskazane enumeratywnie w załączonym do skargi wykazie – były obraźliwe i zawierały nieprawdziwe opisy sytuacji i zdarzeń, co w konsekwencji wpłynęło negatywnie na dobre imię i odbiór Skarżących przez społeczność użytkowników odwiedzających stronę internetową „[…]”. Komentarze, naruszające zdaniem Skarżących ich dobra osobiste (stosownie do brzmienia art. 24 ustawy Kodeks cywilny), uzasadniały istnienie po stronie Skarżących interesu faktycznego oraz prawnego w domaganiu się ustalenia tożsamości osób, które były autorami tychże wypowiedzi, jak i dochodzeniu swoich praw na drodze sądowej.

W celu rozpatrzenia przedmiotowej skargi Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (zwany dalej: Generalnym Inspektorem), wszczął postępowanie administracyjne o sygn. […], w ramach którego ustalił następujące okoliczności faktyczne, mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy:

1. Pan W. M. oraz Pani M. M., działając jako Wspólnicy spółki cywilnej H. s.c. byli w dacie złożenia skargi, jak i w czasie trwania postępowania o sygn. […], administratorami danych osobowych, o udostępnienie których wystąpili Skarżący, tj. przetwarzali informacje o numerach IP urządzeń, z których użytkownicy portalu „[…]” dokonali kwestionowanych wpisów.
2. W pisemnych wyjaśnieniach z […] lipca 2017 r. oraz […] października 2017 r., złożonych przed Generalnym Inspektorem, Wspólnicy wskazali, że poprzez administratora systemu umożliwiającego obsługę domeny „[…]” mają dostęp do tegoż systemu w części dotyczącej portalu, co równoznaczne jest z dostępem do komentarzy zamieszczanych pod artykułami publikowanymi na ww. stronie internetowej. Jako administratorzy portalu, Wspólnicy mają wgląd w nick, tekst komentarza, datę jego zamieszczenia oraz numer IP komputera, z którego komentarz został wysłany.
3. W związku z zamiarem dochodzenia roszczeń od użytkowników spornych komentarzy, Skarżący zwrócili się do Wspólników z wnioskiem o udostępnienie ich danych osobowych. Wspólnicy, mimo otrzymania przedmiotowego wniosku, odmówili spełnienia żądania Skarżących.

Po przeprowadzeniu w sprawie postępowania wyjaśniającego, mając powyższe na uwadze, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych decyzją administracyjną z dnia 14 marca 2018 r. (znak: DOLiS/DEC-440-1479/17/MR/I/4887,4885,4884) nakazał wspólnikom spółki H. s.c., udostępnienie na rzecz obu Skarżących danych osobowych (w zakresie adresów IP) użytkowników, będących autorami następujących wpisów:

1. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] stycznia 2015 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,
4. „[…]”;

2. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] stycznia 2015 r.: „[…]”;

3. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] stycznia 2015 r.: „[…]”;

4. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] stycznia 2015 r.: „[…]”,
2. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] stycznia 2015 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”
4. „[…]”,

3. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] grudnia 2014 r.: „[…]”;

5. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] grudnia 2014 r.: „[…]”;
6. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] grudnia 2014 r.: „[…]”;
7. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] grudnia 2014 r.: „[…]”,
2. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] grudnia 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”;

8. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] grudnia 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”;
3. „[…]”;
4. „[…]”;
5. „[…]”;

2. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] grudnia 2014 r.: „[…]”
3. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] grudnia 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,
4. „[…]”,
5. „[…]”,

9. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,
4. „[…]”,

2. W zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,

3. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”;

10. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r. o godzinie […]: „[…]”
2. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] lipca 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,
4. „[…]”,
5. „[…]”,
6. „[…]”,

3. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r.: „[…]”
4. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] lipca 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,
4. „[…]”,
5. „[…]”,

5. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r.: „[…]”
6. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r.: „[…]”
7. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r.: „[…]”;

11. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] lipca 2013 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,

2. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] lipca 2013

1. „[…]”,
2. „[…]”,

12. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia ... (nie podano daty): „[…]”,
2. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r.: „[…]”;

13. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […] w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,

14. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczących loginów autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r.:

1. „[…]”,
2. „[…]”,
3. „[…]”,

2. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] listopada 2014 r.: „[…]”;

15. w odniesieniu do wpisów zamieszczonych pod adresem: […]

1. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r.: „[…]”,
2. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r.: ,,[…]”,
3. w zakresie IP dotyczącego loginu autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r.: „[…]”.

W związku z wydaną decyzją, Wspólnicy spółki wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na przedmiotowe rozstrzygnięcie, wnosząc o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w całości, ewentualnie o jej uchylenie w całości i umorzenie postępowania. Wspólnicy zarzucili zaskarżonej decyzji naruszenie: 1) art. 105 § 1 k.p.a. poprzez nieumorzenie postępowania administracyjnego w sytuacji śmierci Pana J. G.; 2) art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. poprzez brak dostatecznego zbadania okoliczności faktycznych sprawy i nieustalenie czy Wspólnicy są w ogóle w posiadaniu danych osobowych, do udostępnienia których zobowiązał ich organ nadzorczy, jak również poprzez niewskazanie, które dane osobowe mają być udostępnione na rzecz Pana J. G., a które na rzecz Pana T. M.; 3) art. 105 § 1 k.p.a. poprzez nieumorzenie postępowania w sytuacji, gdy stało się ono bezprzedmiotowe wobec braku możliwości wykonania decyzji, jako że Wspólnicy nie są w posiadaniu informacji, do których udostępnienia zobowiązał ich Generalny Inspektor, zaś wskazane komentarze od ponad dwóch lat nie znajdują się na stronie internetowej „[…]”; 4) art. 180a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne w związku z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną poprzez ich niezastosowanie w sytuacji, gdy wynika z nich brak obowiązku przechowywania numerów IP przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Wyrokiem z 8 stycznia 2019 r., zapadłym w sprawie o sygn. II SA/Wa 762/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie potwierdził zasadność zarzutów podnoszonych przez Wspólników i stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji w części nakazującej udostępnienie danych osobowych na rzecz Pana J. G. (pkt 1 wyroku), a nadto uchylił zaskarżoną decyzję w pozostałej części (pkt 2 wyroku).

Przekazując niniejszą sprawę organowi ochrony danych do ponownego rozpatrzenia sąd wskazał, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę celem prawidłowego jej rozstrzygnięcia. W szczególności sąd nakazał organowi nadzorczemu uwzględnić okoliczność śmierci Skarżącego, Pana J. G. oraz dokonać - na gruncie art. 30 § 4 k.p.a. - oceny, czy postępowanie w dotyczącej go części stało się bezprzedmiotowe. Jednocześnie WSA uznał śmierć Skarżącego za niebudzącą wątpliwości, fakt ten wywodząc z dołączonego do akt sprawy odpisu skróconego aktu zgonu J. G. potwierdzającego, iż Skarżący zmarł w dniu […] grudnia 2017 r. W dalszej kolejności sąd zobowiązał organ nadzorczy do ustalenia czy Wspólników można uznać za „administratorów danych” w postaci adresów IP, zgodnie z definicją zawartą w art. 7 pkt 4 w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, czy przetwarzali oni te dane oraz czy są w stanie je udostępnić. W ocenie sądu, organ ochrony danych nie przeprowadził bowiem wyczerpującego postępowania wyjaśniającego i nie dokonał wystarczających ustaleń, by nakazać Wspólnikom udostępnienie danych osobowych na rzecz drugiego ze Skarżących. W zaskarżonej decyzji organ w sposób jednoznaczny przyjął, iż Wspólnicy byli „administratorami danych osobowych użytkowników w zakresie numeru IP urządzeń, z których dokonali oni wpisów”, takie kategoryczne stwierdzenie nie zostało jednak w żaden sposób umotywowane. Zdaniem sądu, organ nadzorczy nie wyjaśnił bowiem czy Wspólnicy faktycznie przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością zarobkową bądź zawodową, a także decydującą o celach i środkach przetwarzania danych, a nadto czy przetwarzanie to odbywa się przy wykorzystaniu środków technicznych znajdujących się na terytorium RP – co kwestionowane było w toku postępowania przez oboje Wspólników. Jak wskazał sąd, organ w żaden sposób nie odniósł się do twierdzeń Wspólników, iż nie przetwarzają oni danych osobowych, bowiem nie zbierają, nie przechowują ani nie archiwizują danych osobowych użytkowników portalu „[…]”, natomiast w zakresie numeru IP, mogą jedynie zwrócić się do administratora systemu o dostęp w części dotyczącej ich portalu celem usuwania komentarzy bądź blokowania możliwości pisania komentarzy z danego urządzenia i w związku z tym są w stanie ustalić numer IP tego urządzenia.

Nadto, zdaniem WSA, organ nie uwzględnił regulacji zawartej w art. 180a ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne, zgodnie z którym operator publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych są obowiązani na własny koszt zatrzymywać i przechowywać dane, o których mowa w art. 180c, generowane w sieci telekomunikacyjnej lub przez nich przetwarzane, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia połączenia lub nieudanej próby połączenia, a z dniem upływu tego okresu dane te niszczyć, z wyjątkiem tych, które zostały zabezpieczone, zgodnie z przepisami odrębnymi. Jak wypunktował sąd, organ nadzorczy w żaden sposób nie ustalił czy wskazany przepis odnosi się do Wspólników, a jeśli tak, to czy jego dyspozycja znajduje zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy. Poczynienie ustaleń w tym zakresie jest w ocenie sądu o tyle istotne, iż komentarze wyszczególnione w sentencji zaskarżonej decyzji pochodzą z lat 2013-2015, co czyni zasadnym pytanie o wykonalność decyzji w dacie jej wydania.

Mając na uwadze, że żądanie Skarżących dotyczyło udostepnienia na ich rzecz danych osobowych osób trzecich, sąd podkreślił również, iż organ ochrony danych obowiązany był dokonać wyważenia przeciwstawnych interesów, jakimi z jednej strony są prawo do ochrony czci, godności i dobrego imienia, a z drugiej strony prawo do ochrony danych osobowych. W ocenie Sądu, organ takiego wyważenia w niniejszej sprawie nie dokonał, uznając nadrzędność roszczenia Skarżących nad prawami użytkowników portalu internetowego, rozumianymi jako wolność wypowiedzi i ochrona ich prywatności. Niewystarczającym w tym kontekście było także uwzględnienie przez organ nadzorczy jedynie samej „woli” skorzystania przez Skarżących, J. G. i T. M. z prawa do wytoczenia powództwa o ochronę dóbr osobistych. Organ zobowiązany był bowiem dokonać oceny realności takiej deklaracji, sam hipotetyczny zamiar wytoczenia powództwa w procesie cywilnym nie uwiarygadnia bowiem jeszcze pozyskania danych osobowych.

Wreszcie WSA wskazał, że uchylenie zaskarżonej decyzji w pozostałej części było uzasadnione tym, iż Generalny Inspektor nakazał udostępnienie danych osobowych na rzecz obydwu Skarżących, bez wyszczególnienia, które adresy IP dotyczą wpisów odnoszących się do dóbr osobistych którego z wnioskodawców, a tym samym któremu z nich należy udostępnić poszczególne dane osobowe – co należało uznać za działanie wadliwe, wymagające ponownej oceny faktycznej i prawnej.

Mając na uwadze powyższe, jak również treść art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325) w myśl którego, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie, organ ochrony danych osobowych dokonał aktualizacji oraz ponownej analizy materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie.

W toku niniejszego postępowania administracyjnego o sygn. ZKE.440.71.2019, przeprowadzonego celem ponownego rozpoznania sprawy z wniosku Skarżących, Pana J. G. oraz Pana T. M., Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ustalił następujące okoliczności faktyczne, mające znaczenie dla jej rozstrzygnięcia:

1. Pani M. M. oraz Pan W. M., wspólnicy spółki cywilnej „H. s.c.” są administratorami danych osobowych użytkowników portalu internetowego „[…]”. Wspólnicy przetwarzają dane osób posiadających konto w serwisie w zakresie ich: imienia, nazwiska, nicku, adresu e-mail, numeru telefonu, stanowiska, miejsca pracy oraz adresu IP. Celem przetwarzania danych użytkowników jest umożliwienie im korzystania z serwisu „[…]”. Podanie danych jest dobrowolne, lecz niezbędne do korzystania z portalu (w tym zamieszczania ogłoszeń, reklam, czy komentarzy). Informacja o powyższym opublikowana jest w Polityce Prywatności serwisu pod adresem: […] oraz w Klauzuli informacyjnej, która wyświetlana jest w przeglądarce internetowej automatycznie podczas każdej próby otwarcia strony.
2. We wskazanym serwisie internetowym w dalszym ciągu dostępne są publikacje, pod którymi zamieszczone zostały kwestionowane przez Skarżących wpisy. Jednakże, wszystkie sporne komentarze, wskazane w skardze z […] czerwca 2017 r. dotyczące Skarżącego, Pana T. M., zostały trwale usunięte w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z ich treścią. W związku z powyższym, dane osobowe autorów tychże komentarzy, w tym numery IP komputerów, z których dokonano kwestionowanych wpisów, nie są dłużej przetwarzane przez administratorów strony internetowej „[…]” (dowód: pisemne wyjaśnienia Wspólników z […] listopada 2020 r.).
3. W toku postępowania Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych pozyskał z urzędu informację o śmierci Skarżącego, Pana J. G., który zmarł […] grudnia 2017 r. Okoliczność ta jednoznacznie potwierdzona została w toku postępowania toczącego się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie, sygn. […], na podstawie dołączonego do akt sprawy odpisu skróconego aktu zgonu dotyczącego wyżej wymienionego.

Po rozpatrzeniu zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, należało zważyć, co następuje.

Na wstępie wskazać należy, iż z dniem 25 maja 2018 r. w życie weszły przepisy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781), zwanej dalej „u.o.d.o.”.

W myśl art. 160 ust. 1-3 u.o.d.o., postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, prowadzone są przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.), zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735). Jednocześnie, czynności dokonane w postępowaniach, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie przepisów u.o.d.o., pozostają skuteczne.

Od dnia 25 maja 2018 r. zastosowanie ma również rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018 r. str. 2.), zwane dalej „Rozporządzeniem 2016/679”.

Stosownie do art. 57 ust. 1 Rozporządzenia 2016/679, bez uszczerbku dla innych zadań określonych na mocy tego rozporządzenia, każdy organ nadzorczy na swoim terytorium monitoruje i egzekwuje stosowanie tego rozporządzenia (lit. a) oraz rozpatruje skargi wniesione przez osobę, której dane dotyczą, lub przez umocowany przez nią – zgodnie z art. 80 Rozporządzeniem 2016/679 – podmiot, organizację lub zrzeszenie, w odpowiednim zakresie prowadzi postępowania w przedmiocie tych skarg i w rozsądnym terminie informuje skarżącego o postępach i wynikach tych postępowań (lit. f).

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, iż niniejsze postępowanie, wszczęte i niezakończone przed dniem 25 maja 2018 r., prowadzone jest na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (w zakresie dotyczącym przepisów regulujących procedurę administracyjną) oraz na podstawie Rozporządzenia 2016/679 (w zakresie rozstrzygającym o legalności procesu przetwarzania danych osobowych). Wynikający w przepisów prawa sposób prowadzenia postępowań w sprawach rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowych regulacji z zakresu ochrony danych osobowych koreluje z ugruntowanym stanowiskiem doktryny, zgodnie z którym „organ administracji publicznej ocenia stan faktyczny sprawy według chwili wydania decyzji administracyjnej. Reguła ta odnosi się także do oceny stanu prawnego sprawy, co oznacza, że organ administracji publicznej wydaje decyzję administracyjną na podstawie przepisów prawa obowiązujących w chwili jej wydania” (Komentarz do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 00.98.1071) M. Jaśkowska, A. Wróbel, Lex., el/2012).

Na wstępie, tj. przed dokonaniem merytorycznej analizy skargi będącej przedmiotem niniejszego postępowania należy wskazać, iż w jego toku zaistniała okoliczność mająca istotny wpływ na wydane w sprawie rozstrzygnięcie. Prezes UODO powziął bowiem informację o śmierci Pana J. G., będącego jednym ze Skarżących.

Mając na względzie obowiązujące przepisy z zakresu procedury administracyjnej, wobec ww. ustaleń, Prezes UODO zobligowany był umorzyć postępowanie administracyjne w zakresie złożonego przez Skarżącego wniosku. Zgodnie bowiem z art. 105 § 1 k.p.a., gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części.

Jak wskazał w uzasadnieniu wyroku z dnia 7 czerwca 2019 r. (sygn. akt II FSK 2113/16) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie: „Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi ww. przepis, oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Bezprzedmiotowość postępowania wynikać może z przyczyn, które można podzielić na podmiotowe, np. śmierć strony (osoby fizycznej) w toku postępowania, które zmierzało do konkretyzacji uprawnień lub obowiązków o charakterze ściśle osobistym i niedziedzicznym (…) oraz przedmiotowe – gdy dana sprawa nie podlegała i nie podlega załatwieniu w drodze decyzji administracyjnej.”

W świetle powołanego orzecznictwa przyjąć należy, że istotną przesłanką umorzenia postępowania jest niewątpliwie utrata przez podmiot biorący udział w postępowaniu (w tym wypadku przez Skarżącego) cech określonych w art. 28 k.p.a., w myśl którego stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Skutek w postaci umorzenia postępowania wywołuje zatem śmierć Skarżącego, jeżeli sprawa administracyjna dotyczy praw bezpośrednio z nim związanych. W doktrynie i orzecznictwie jednolicie podnosi się, że śmierć osoby fizycznej powoduje utratę zdolności prawnej, czego konsekwencją jest to, że w stosunku do osoby zmarłej nie można wszcząć i prowadzić postępowania administracyjnego, a także wydać decyzji we wszczętym już postępowaniu. Decyzja taka rażąco naruszałaby bowiem prawo (por. uchwała NSA z dnia 22 września 1997 r. o sygn. akt FPS 6/97, publ. ONSA 1998/1/1; wyroki NSA: z dnia 20 września 2002 r. o sygn. akt I SA 428/01; z dnia 11 marca 2008 r. o sygn. akt I OSK 1959/06; z dnia 30 września 2009 r. o sygn. akt I OSK 1429/08; z dnia 1 lipca 2011 r. o sygn. akt I OSK 1261/10). Nie ulega wątpliwości, iż postępowanie administracyjne prowadzone w niniejsze sprawie, zainicjowane m.in. skargą Pana J. G., dotyczyło praw bezpośrednio związanych z jego osobą, w związku z czym organ miał obowiązek umorzenia postępowania w odniesieniu do wniosku tego właśnie Skarżącego.

Odnosząc się natomiast do treści zarzutów podniesionych w przez drugiego ze Skarżących, Pana T. M., dotyczących odmowy udostępnienia mu przez Pana W. M. oraz Panią M. M., wspólników spółki cywilnej „H. s.c.”, danych osobowych użytkowników, będących autorami wpisów zamieszczonych na stronach internetowych należących do domeny internetowej „[…]”, w zakresie ich numerów IP, Prezes UODO stanął na stanowisku, iż o ile w stanie faktycznym istniejącym w chwili wydania decyzji administracyjnej z 14 marca 2018 r. o sygn. DOLiS/DEC-440-1479/17, istniały podstawy faktyczne i prawne nakazania Wspólnikom udostępnienia na rzecz obu Skarżących ww. danych osobowych, o tyle w aktualnym stanie rzeczy brak jest jakiegokolwiek uzasadnienia dla wydania podobnego rozstrzygnięcia.

Wskazać trzeba, że w toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ustalił, iż w serwisie internetowym „[…]” w dalszym ciągu dostępne są wprawdzie publikacje, pod którymi zamieszczono uznane przez Skarżącego za obraźliwe komentarze, niemniej znieważające Skarżącego wpisy, wymienione szczegółowo w skardze z […] czerwca 2017 r., a dotyczące osoby Pana T. M., zostały przez administratorów serwisu trwale usunięte w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z ich treścią. Szczegółowa analiza treści publikowanych na stronie internetowej administrowanej przez Panią M. M. oraz Pana W. M. wskazuje na to, iż usunięte zostały:

1. pod artykułem opublikowanym pod adresem: […] wpisy autorów komentarzy z dnia […] stycznia 2015 r. o loginach:
1. „[…]”;
2. „[…]”
3. „[…]”
4. „[…]”

2. pod artykułem opublikowanym pod adresem: […] wpis autora komentarza z dnia […] stycznia 2015 r. o loginie „[…]”.

3. pod artykułem opublikowanym pod adresem […] wpisy:
1. autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r. o loginie „[…]”;
2. autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r. o loginie „[…]”;
3. autora komentarza z dnia […] lipca 2014 r. o loginie „[…]”.

4. pod artykułem opublikowanym pod adresem […] wpisy:
1. autorów komentarzy z dnia […] lipca 2013 r. o loginach „[…]” oraz „[…]”;
2. autorów komentarzy z dnia […] lipca 2013 r. o loginach „[…]” oraz „[…]”
3. autorów komentarzy z dnia […] sierpnia 2013 r. o loginach „[…]” oraz „[…]”;
1. autora komentarza z dnia […] lipca 2013 r. o loginie „[…]”.

5. pod artykułem opublikowanym pod adresem: […]wpisy:
1. autora komentarza z dnia … (nie podano daty) o loginie „[…]”;
2. autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r. o loginie „[…]”.

6. pod artykułem opublikowanym pod adresem […] wpisy autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r. o loginach:
1. „[…]”;
2. „[…]”
3. „[…]”

7. Pod artykułem opublikowanym pod adresem […]wpisy:
1. autorów komentarzy z dnia […] listopada 2014 r o loginach: „[…]”, „[…]” oraz „[…]”
2. autora komentarza z dnia […] listopada 2014 r. o loginie: „[…]”
3. „[…]”

8. Pod artykułem opublikowanym pod adresem […] wpisy:
1. autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r. o loginie „[…]”;
2. autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r. o loginie „[…]”;
3. autora komentarza z dnia […] sierpnia 2013 r. o loginie „[…]”.

W związku z powyższym, a nadto uwzględniając pisemne wyjaśnienia Wspólników z […] listopada 2020 r. uznać należy, że dane osobowe autorów ww. komentarzy, w tym numery IP urządzeń, z których dokonano wpisów, nie są dłużej przetwarzane przez Wspólników i jako takie nie mogą podlegać udostępnieniu na rzecz Skarżącego.

Oceniając ustalony stan faktyczny przez pryzmat obowiązujących przepisów prawa należało stwierdzić, że postępowanie prowadzone w niniejszej sprawie w zakresie wniosku Skarżącego, Pana T. M. – podobnie, jak i w przypadku skargi Pana J. G., choć z zupełnie innych przyczyn – stało się bezprzedmiotowe, co musiało skutkowało jego umorzeniem na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. W tym przypadku, elementem stosunku materialnoprawnego, który odpadł już po wszczęciu postępowania administracyjnego było przetwarzanie przez Wspólników danych osobowych użytkowników serwisu internetowego „[…]”, publikujących komentarze naruszające dobra osobiste Skarżącego. Stwierdzenie istnienia takiego przetwarzania pozwoliłoby dopiero rozstrzygnąć o istnieniu podstawy prawnej uzasadniającej nakazanie udostępnienia ww. danych na rzecz Pana T. M.

Ustalenie przez organ administracji publicznej istnienia przesłanki, o której mowa w art. 105 § 1 k.p.a. zobowiązuje go, jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie, do umorzenia postępowania, albowiem brak jest podstaw do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, zaś dalsze prowadzenie postępowania w takim przypadku stanowiłoby o jego wadliwości, mającej istotny wpływ na wynik sprawy.

Tym samym, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych umorzył niniejsze postępowania administracyjne, odstępując jednocześnie od dokonania czynności, do podjęcia których zobowiązany został wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 stycznia 2019 r., zapadłym w sprawie o sygn. II SA/Wa 762/18. Okoliczność zaprzestania przetwarzania danych osobowych, których skarga dotyczy, przez Wspólników spółki cywilnej „H. s.c.” prowadzi do wniosku, iż podejmowanie kolejnych czynności w sprawie prowadziłoby do jego nieuzasadnionego przedłużenia, nie mając jednocześnie żadnego wpływu na sposób załatwienia przedmiotowej sprawy przez organ ochrony danych.

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak w sentencji.

Na podstawie art. 127 § 3 Kpa od decyzji przysługuje stronie prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia stronie. Strona ma prawo do zrzeczenia się prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zrzeczenie się prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy powoduje, że decyzja staje się ostateczna i prawomocna. Jeżeli strona nie chce skorzystać z prawa do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ma prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu (adres: ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa). Wpis od skargi wynosi 200 złotych. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.